مقدمه
سه ضرورت لازم برای هدایت تحصیلی در آمریکا
مشاوره علمی شامل افزایش حضور و توسعه مشارکت دانشجویان و مسیرهای آموزشی است که آنها انتخاب میکنند تا به بهترین نحو بتوانند در جامعه حضور پیدا کنند. در حال حاضر مفهوم آموزش دانشآموزان در آمریکا، به شکل یا فرم آموزش عالی اولیه خود است. در اواخر قرن هجدهم در آمریکا اولین دانشگاهها مانند دانشگاه هاروارد، ویلیتم و مری، نیوجرسی فیلادلفیا و … تاسیس شد. در برخی از این دانشگاهها مانند کمبریج و آکسفورد نهادهایی با هدف هدایت تحصیلی دانشآموزان نیز تاسیس شد. این دانشکده‌ها از لحاظ فکری و اخلاقی نگران دانشآموزان بودند، به همین دلیل تصمیم گرفتند با تاسیس این‌گونه نهادها دانشآموزان را به مسیرهای صحیح‌تری هدایت کنند. توسعه حرفه‌ها و شغل‌های جامعه به طور طبیعی از این نهادها پیروی می‌کند زیرا اغلب دانشآموزان توسط آنها تعلیم داده میشوند تا بتوانند در جامعه یخود موثر واقع شوند .
این نهادها وظیفه دارند بر اساس یک رابطه انضباطی از پیش مشخص شده طوری برنامهریزی کنند تا دانشآموزان نه تنها بتوانند استعدادهای خود را در داخل و خارج از این محیط بشناسند، بلکه بتوانند از آن در طول زندگی روزمره خود استفاده کنند. وظیفه مربیان این مجموعه‌ها به صورتی است که استعدادهای دانشآموزان را شناسایی و آنها را در مسیر صحیح به صورت جدی هدایت و راهنمایی و کنترل کنند.
فرانک پارسونزیکی از مشاوران مجرب در مراکز هدایت تحصیلی آمریکا است. او با تاکید بر سه ضرورت لازم برای هدایت تحصیلی می‌گوید: در ابتدا افراد باید به درک روشنی از خود برسند، استعدادها و توانایی‌های خود را با توجه به محدودیت‌ها و منابع موجود در محل سکونتشان بشناسند. در درجه دوم باید اطلاعات و شرایط مورد نیاز از حرفه انتخاب شده و سایر حرفه‌ها را در اختیار دانشآموزان قرار داد. در درجه سوم نیز باید به فرصت‌های حرفه انتخاب شده و مزایای آن پرداخت.
او می‌گوید: رعایت مورد سوم از موارد اول و دوم بسیار ضروری‌تر است به همین دلیل در مراکز دانشگاهی زمان بیشتری برای آن در نظر گرفته میشود.
تحقق رویایتان را در ژاپن تجربه کنید
مدرسه جی پی، یکی از مدارسی است که در آن به مشاوره و هدایت تحصیلی اهمیت زیادی داده میشود. یکی از دانشآموزان این مدرسه می‌گوید: در مدرسه ما، چندین اتاق مشاوره وجود دارد و مشاوران سعی میکنند تمامی دانشآموزان را از شغل‌های مناسب، دانشکده‌های مختلف و حرفه‌هایی که متناسب با شخصیت هر فردی است آگاه کنند و با حمایت از تجربه‌های افراد موفق، بتوانند دانشآموزان را در مسیر صحیح و مناسبتری هدایت کنند .
او ادامه میدهد: در همین زمینه دانشآموزان نه تنها میتوانند راهنمایی‌های لازم در جهت پیشرفت تحصیلی خود را از مشاوران دریافت کنند بلکه میتوانند از طریق بسته‌های اطلاعاتی موجود در مدرسه، موارد لازم که ممکن است به انتخاب حرفه مناسب آنها کمک کند را از میان پرونده 200 فارغ التحصیل موفق، 600 دانشگاه و 2100 مدرسه تخصصی استخراج کنند.
این دانشآموز در ادامه می‌گوید: علاوه بر این جلسات، اطلاع‌رسانی درباره حرفه‌ها و پیشه‌های شغلی مناسب با اقلیم، توسط اساتید دانشگاه بین المللی توکیو برگزار میشود و در این مراسم دانشآموزان میتوانند از سخنرانی و تجربیات افرادی که در زمینه حرفه شغلی و تحصیلی خود موفق بوده‌اند، استفاده کنند.
هدایت تحصیلی در کانادا چگونه است؟
موسسه شالیدن در کانادا از جمله مراکز معتبری است که در آن هدایت تحصیلی انجام می شود. این موسسه درباره شرایط استخدام مشاوران و نحوه هدایت تحصیلی دانشآموزان در یکی از مقالات خود این‌گونه می‌نویسد: موسسه شالیدن در طی یک برنامهریزی موقت تا اکتبر 2016 اقدام به استخدام مشاوران و پشتیبان‌های تحصیلی در زمینه هدایت تحصیلی دانشآموزان کرده است. آنها وظیفه دارند در مرحله اول نگرانی‌های دانش آموزان را بشناسند و مطابق با آن برنامهریزی کنند زیرا برخی از این دانشآموزان خودشان هم نمی‌دانند باید به سوی کدام رشته تحصیلی و حرفه شغلی گام بردارند. آنها وظیفه دارند با دانشآموزان صحبت کنند و علایق و استعدادهای آنها را ارزیابی کنند تا بتوانند بهترین گزینه موجود و متناسب با شخصیت و علایق و استعدادهای خود را انتخاب کنند. برای مثال هنگامی که یک دانشآموز به این مراکز مراجعه می‌کند مشاوران باید اطلاعات تحصیلی او را بررسی کنند و با انجام آزمونهای روانشناختی بتوانند ترجیحات، نقاط قوت و ضعف و رغبت‌ها و سایر مسائل مربوط به او را بشناسند. سپس با برگزاری یک مصاحبه بهترین انتخاب‌ها را با خود فرد بررسی کنند و به نتیجه برسند.
ارزیابی آنلاین هدایت تحصیلی در انگلیس
در یکی از موسسات کشور انگلیس به نام البرو، دانش آموزان به منظور هدایت تحصیلی توسط یک سیستم آنلاین ارزیابی میشوند و نمرات دانشآموزان را در فعالیتهای فرعی و گروهی در نظر می‌گیرند. از این طریق دانش‌آموزانی که در انجام پروژه‌های گروهی قوی‌تر عمل میکنند شناسایی شده و تشویق میشوند که در پروژه‌های گروهی فعالیت خود را ادامه دهند .مشاوران باید اهمیت این جلسه را به دانشآموزان توضیح دهند و مطمئن شوند آنها از جزئیات ارزیابی و ضوابط آن آگاهی دارند .یکی از راه‌هایی که باعث میشود دانشآموزان این ارزیابی را با دقت بیشتری انجام دهند این است که از تجربیات افرادی استفاده کنند که این تست را انجام داده و در حرفه خود موفق هستند. برخی از این افراد میتوانند با معرفی ویژگی‌های جدید حرفه‌ها و تفاوت‌های آن نسبت به سال قبل را ارزیابی کنند. بیان تجربیات افراد باعث میشود دانشآموزان از نزدیک شاهد نتایج مثبت تست باشند و برای انجام آن دقت و زمان بیشتری صرف کنند .
استرالیا و هدایت تحصیلی آن
در نظام راهنمایی استرالیا در اصل راهنمایی توسط معلمان مدرسه انجام می‌گیرد که بخشی از ساعات موظفی تدریس خود را به این کار اختصاص میدهند. برای بعضی از کارهای تخصصی مانند مشاورههای روانی یا اجرای آزمونهای شخصی، شغلی و یا راهنمایی تحصیلی، مراکز خدمات راهنمایی و روان شناختی وجود دارد که نقش‌های تخصصیتری را ایفا میکنند .
دانمارک و هدایت شغلی و تحصیلی آن
در دانمارک هدایت تحصیلی توسط معلمان کلاسها انجام میشود، آنها مسئولیت انجام مشاوره و راهنمایی فردی دانشآموزان را بر عهده دارند. با این‌حال همه مدارس یک مشاور تحصیلی دارند که یکی از معلمان مدرسه است. در دبیرستانها مسئول مدرسه تعداد بیشتری مشاوران هدایت تحصیلی – شغلی را از میان کادر آموزشی همیشگی مدرسه انتخاب میکنند. آنها باید کار مشاوره و هدایت را به عنوان بخشی از وظایف عادیشان در طول یک دوره سه ساله انجام دهند. این شامل ارائه یک مجموعه در حدود 20 درس هدایتکننده) روی موضوعات شغلی و تحصیلی) و ارائه هدایت فردی به دانشآموزان می‌باشد.
هدایت تحصیلی فرانسه
دو نوع خدمات اطلاعاتی و راهنمایی زیر نظر وزارت آموزش و پرورش وجود دارد. اولی اداره اطلاعات ملی در مورد امور تحصیلی و شغلی است و دومی شامل مراکزی برای اطلاعات شغلی و راهنمایی شغلی است که وظیفه آن ارائه خدمات راهنمایی و اطلاعات شغلی به مدارس است. در داخل مدارس یک گروه آموزشی و یک گروه معلمان وجود دارد. گروه اول شامل دانش آموزان، والدین و معلمان آنها هستند در حالی که گروه دوم از معلمان هر یک از کلاسها تشکیل شده است. تصمیمگیری دربارهی دانشآموزان توسط شورای مدرسه و معلمان گرفته میشود.
هدایت تحصیلی آلمان
مدارس متوسطه دارای معلمان مشاوری هستند که عضو کادر آموزشی مدرسه هستند و در علوم تربیتی و روانشناسی آموزش دیدهاند. این معلمان نه تنها هدایت شغلی را برای دانشآموزان فراهم میکنند بلکه وقتی مشکلات رفتاری یا یادگیری به وجود میآید با دانشآموزان به صورت فردی مشاوره میکنند و خدمات مشاوره عمومی را برای دانشآموزان و معلمان کماکان ادامه میدهند. هر موقع که نیاز باشد معلمان مشاوره با ادارات بهزیستی محلی همکاری میکنند. ادارات کاریابی محلی نیز مراکز اطلاعات شغلی دارند و مشاورههای شغلی را برای دانشآموزان دبیرستانی فراهم میکنند. خدمات روانشناختی مدرسه نیز راهنمایی فردی را برای دانشآموزان در قالب تشخیص روانشناختی، مشاوره و روشهای درمانی ارائه میدهند. آنها همچنین معلمان مدارس را در زمینه مسایل کلیدی و اصلی که با یک مسئله روانشناختی مثل ارزیابی از عملکرد، ارتقای فردی و تعارضها در ارتباط است، هدایت و راهنمایی میکنند .
هدایت تحصیلی ایرلند
در ایرلند خدمات راهنمایی و مشاوره تحصیلی در بیشتر دبیرستانها وجود دارد. این مراکز نیازهای دانشآموزان و رشد شغلی، تحصیلی، اجتماعی و فردی آنان را برآورده میکنند. همه دبیرستانها بخشی از ساعاتشان را برای راهنمایی کردن اختصاص میدهند. این ساعات اختصاص داده شده برای هدایت دانش آموزان از 8 ساعت در طول هفته در کوچکترین مدارس) کمتر از 200 دانش آموز) شروع میشود و در مدارس بزرگتر مدت مشاوره در طول هفته افزایش مییابد. مدارس دارای 500 دانشآموز یا بیشتر ممکن است علاوه کادر آموزشیشان یک مشاور راهنماییکننده را به صورت تمام وقت استخدام کنند. در عمل بیشتر کارکنان راهنمایی دانشآموزان، دورههای آموزشی لازم را در مورد فنون راهنمایی و مشاوره در دانشگاهها طی میکنند.
در سال 1995 یک طرح مقدماتی از مشاوران معلم متخصص در 27 مدرسه ابتدایی اجرا شد. همچنین در سال 1995 ایرلند مرکز ملی برای راهنمایی تحصیلی را تأسیس کرد. این مرکز مسئول گسترش خدمات راهنمایی دانشآموزان در همه سطوح آموزشی است. یک مرکز ملی خدمات روان شناختی و تربیتی در سال 1999 نیز تأسیس شده است. این مرکز به دانش آموزان 18-6 ساله که نیاز به کمکهای خاص دارند و دارای مشکلات یادگیری و روانشناختی هستند، کمک میکنند.
مشاوره تحصیلی در ایتالیا
در ایتالیا راهنمایی تحصیلی – شغلی و هدایت دانشآموزان به رشتههای مختلف تحصیلی محدود است. دانشآموزان در سن 14 سالگی از دوره اول متوسطه به دوره دوم متوسطه انتقال مییابند. اولین سال دوره دوم متوسطه با آخرین سال آموزش اجباری یکسان است. در این مرحله است که دانشآموزان درباره گامهای بعدی تحصیلی خود راهنمایی میشوند. در عمل فعالیتهای راهنمایی به شیوههای مختلف انجام میشود و یک شخص منحصر به فرد و مسئولی برای این کار وجود ندارد.
هدایت تحصیلی لوگزامبورگ
در لوگزامبورگ مرکز راهنمایی و روانشناسی تربیتی مسئولیت اصلی را در مورد هدایت تحصیلی – روانی دانشآموزان بر عهده دارد. راهنمایی کردن شامل انتخاب دوره متوسطه بر اساس نتایج آزمونهای روانی و پیشرفت تحصیلی، ارائه توصیههای کلی به نوجوانان، دانش آموزان و معلمان، کمک به دانش آموزان برای انتقال از یک سطح تحصیلی به سطح بالاتر (مانند انتخاب واحد درسی و یا مؤسسه آموزشی) و سرانجام کمک به دانشآموزان برای انتقال از مدرسه به دنیای کار است. این مرکز همچنین مسئولیت برگزاری آموزشهای جبرانی را بر عهده دارد.
اسپانیا و هدایت تحصیلی آن
در اسپانیا دپارتمانهای مشاوره در همه دورههای متوسطه وجود دارد که وظایف مشاوره دانشآموزان را انجام میدهد. این وظایف شامل بخشهای زیر است: فراهم کردن امکانات پشتیبانی برای فرایند تدریس و یادگیری، مشاوره تحصیلی و شغلی، کمک به نیازهای آموزشی خاص دانشآموزان و مشاورهی آموزشی، علاوه بر این مراکزی وجود دارد که خدمات تخصصیتری را در زمینه مشاوره شغلی، تربیتی و روانی به مدارس ارائه میدهد.
هدایت تحصیلی سوئد
هیچ نوع مؤسسه رسمی برای هدایت شغلی در سوئد وجود ندارد. همه راهنمایی‌های شغلی و تحصیلی در داخل مدرسه صورت می‌گیرد. مدیر مدرسه در انواع مختلف مدارس مؤظف است اطمینان حاصل کند که همه دانش آموزان قبل از انتخاب رشته تحصیلی و یا شغلی، راهنمایی تحصیلی – شغلی لازم را دریافت کردهاند. در بیشتر مدارس مشاوران آموزش دیده برای انجام وظایف مشاوره حضور دارند. مدارس میتوانند برخی تجارب شغلی و کاری را برای دانشآموزان برنامهریزی کنند، اما دولت مرکزی برای این نوع برنامه مقررات خاصی ندارد.
